Z ustaleń naukowców wynika, że wady postawy wśród dzieci częściej pojawiają się w krajach wysokorozwiniętych. Podstawowe przyczyny to w tym wypadku brak ruchu i siedzący tryb życia. Czym są wady postawy? To takie zmiany w ułożeniu kręgosłupa, miednicy, klatki piersiowej oraz kończyn, które destabilizują naturalny układ naprężeń oraz sił, które są wytwarzane w trakcie ruchu. Żeby im zapobiegać, najlepiej postawić na profilaktykę. Regularnie wykonywane i odpowiednio dobrane ćwiczenia również mogą pomóc.
Prawidłowa postawa – czyli jaka?
Mimo iż nie ma czegoś takiego, jak odgórne zatwierdzony wzorcowy model postawy, to jednak prawidłowa sylwetka musi wyróżniać się kilkoma cechami:
- głowa powinna być ułożona prosto nad klatką piersiową,
- barki nie mogą być wysunięte do przodu – muszą się znajdować na jednej wysokości,
- łopatki nie powinny odstawać tylko płasko przylegać do klatki piersiowej,
- dolne kąty łopatek muszą być umiejscowione w tej samej linii,
- wcięcia w talii także powinny być równe,
- brzuch powinien być płaski, a klatka piersiowa dobrze wysklepiona i symetryczna,
- „dozwolone” są jedynie lekko zaznaczone krzywizny kręgosłupa (kifoza i lordoza).

Profilaktyka wad postawy
Podstawowe założenia w przypadku profilaktyki wad postawy:
– wyrabianie u dziecka prawidłowej postawy podczas zabawy oraz nauki,
– zapewnienie mu właściwych warunków do nauki (odpowiedniej wysokości: biurko, krzesło),
– dbanie o to, żeby jego dieta była dobrze zbilansowana (i niedobór i nadmiar nawet tych dobrych kalorii są tak samo szkodliwe),
– zapewnianie mu odpowiedniej ilości ruchu (np. gier ruchowych i zabaw),
– dbanie o to, żeby siedzący tryb życia stanowił zaledwie jeden ze sposobów na odpoczynek,
– troska o to, żeby dziecko nie zostało przeciążone przez naukę,
– bardzo ważny jest sen – liczy się i jego długość, i jakość (wygodny materac i odpowiednie łóżko to podstawa),
– obuwie i ubrania powinny być dla dziecka wygodne i nie krępować jego ruchów,
– gdy zachodzi taka konieczność, to dziecko powinno zacząć uprawiać gimnastykę korekcyjną w domu – same zajęcia w szkole mogą nie wystarczyć.

Przykładowe ćwiczenia, które można zacząć wykonywać z dzieckiem
- Do tego ćwiczenia potrzebne będą dwie książki ze sztywnymi okładkami. Jedną trzeba położyć na głowie dziecka, a tą drugą na swojej. Cel to np. jak najszybsze dojście do drugiego pokoju (nie można wówczas dopuścić do tego, żeby ona spadła z głowy). Wygrywa ten, kto dotrze do celu pierwszy. Zabawę warto powtórzyć kilka razy.
- Dziecko powinno usiąść na piętach i zrobić głęboki skłon do przodu – wtedy jego pupa nie może zostać oderwana od pięt. Powinno ono jak najdalej od siebie wyciągnąć ręce (przed siebie) i położyć na podłodze np. ołówek. To ćwiczenie również należy powtarzać – pięć – dziesięć razy. Dobrze byłoby, gdyby za każdym razem dziecko ustawiało ołówek nieco dalej, niż to miało miejsce początkowo. Później można zrobić zamianę – rodzic będzie ćwiczył, a dziecko monitorowało jego postępy.
- Kije od szczotki należy chwycić obiema dłońmi i przełożyć je na plecy. U każdego kij powinien się znaleźć (leżeć) na obu łopatkach. Warto włączyć ulubioną muzykę i zaproponować wspólny taniec z tymi kijami. Kto wykona najbardziej urozmaicony i fantazyjny krok taneczny, ten wygra.
Ćwiczenia korekcyjne – wybrane przykłady
To przykłady ćwiczeń dostosowanych do konkretnej wady. Zawsze warto je skonsultować z fizjoterapeutą albo z lekarzem specjalistą.
- Plecy okrągłe: należy się położyć na brzuchu (np. na materacu gimnastycznym) – ręce powinny zostać ułożone w skrzydełka,a nogi wyprostowane i wsparte o podłoże; ćwiczenie polega na podnoszeniu przedramion i tułowia w górę; głowa powinna wówczas „patrzeć” w dół, a łopatki muszą być ściśnięte – w tej pozycji należy wytrzymać przynajmniej 8-10 sekund; to ćwiczenie należy powtórzyć 10-15 razy.
- Plecy płaskie: pozycja, którą należy przyjąć, to klęk podparty; kolana powinny zostać rozstawione na szerokość bioder, z kolei ręce muszą zostać oparte o podłoże i rozłożone na szerokość barków; ćwiczenie polega na tym, że należy wykonać koci grzbiet i ustać w tej pozycji ok. 5 sekund; później trzeba się rozluźnić i ponownie wygiąć kręgosłup, ale tym razem w drugą stronę; to ćwiczenie należy powtórzyć 15 razy.
- Plecy wklęsłe: należy się ułożyć na plecach, a ręce ustawić w skrzydełka; nogi powinny zostać w taki sposób oparte o ścianę, żeby utworzyły (razem z podłogą) kąt 40 stopni; ćwiczenie polega na wykonywaniu tzw. nożyc pionowych (czyli po prostu nogi trzeba zacząć odrywać od ściany); optymalny czas na wykonanie tego ćwiczenia to 10-15 sekund i dziesięć powtórzeń.