Przykładowe ćwiczenia gimnastyczne z elementami gimnastyki twórczej R. Labana

Metoda ta zazwyczaj określana jest mianem metody inspiracji ruchowej. Osobie, która ją realizuje, zapewnia dużą swobodę w zakresie korzystania z zawartego w niej potencjału. Instrukcja rodzica ogranicza się tutaj tylko do tego, co dzieci mają robić – bo to od ich pomysłowości, inwencji twórczej oraz fantazji zależy później, jak będą to robić. Wykonywane w ramach tej metody ćwiczenia mają charakter niepowtarzalny – każde dziecko staje się tutaj aktywnym twórcą. Podczas kolejnych ćwiczeń sięga się tutaj po różne formy ruchu, np.: naśladowanie, odkrywanie, inscenizację, pantomimę, mimikę oraz gimnastykę.

Główne założenia gimnastyki twórczej R. Labana

W przypadku dzieci wykorzystywane są jedynie tematy o najniższym stopniu trudności (z 16 generalnych, na których bazuje ta metoda). Są to:

• wyczucie ciężaru (energii, siły) oraz czasu,
• wyczucie własnego ciała,
• wyczucie ciężaru (energii, siły) i płynności ruchów w przestrzeni oraz w czasie,
• wyczucie przestrzeni,
• formowanie umiejętności współdziałania z grupą/innym partnerem.

Najważniejsze jest respektowanie trzech reguł:

• stopniowania trudności,
• wszechstronności,
• naprzemienności rozluźnienia oraz wysiłku, rozproszenia oraz koncentracji.

Rodzic zaczyna tutaj funkcjonować jako współpartner zabawy.

Przykładowe ćwiczenia

Tematyka zadań ruchowych obejmuje pięć kluczowych tematów. Poniżej przykładowe ćwiczenia w obrębie każdego z nich:

1. Wyczucie czasu oraz ciężaru:

• łapanie baniek mydlanych, opadających piórek bądź też liści,
• film – dzieci muszą pokazać, w jaki sposób zachowują się ludzie na filmie – w tempie przyspieszonym oraz zwolnionym,

2. Wyczucie (świadomość) własnego ciała:

• kwiat (np. róża, tulipan) – dzieci muszą pokazać, w jaki sposób rozwija się dany kwiat, gdy świeci słońce i w jaki sposób się zamyka, gdy ono zachodzi,
• słowik, słoń, kot… – naśladowanie poprzez ruch wymienionych zwierząt (dzieci powinny pokazać, jak porusza się każde z nich),

3. Wyczucie przestrzeni:

• motylki – dzieci powinny zademonstrować, w jaki sposób fruwają motyle,
• pułapka – dzieci muszą sobie wyobrazić, że ich buty przykleiły się do podłogi; powinny również spróbować je odkleić,

4. Adaptacja ruchów własnych do ruchów partnera bądź też grupy:

• taniec – dzieci tańczą przy muzyce, na pauzę dowolną częścią swojego ciała powinny dotknąć dziecka, które znajduje się (względem nich) najbliżej,
• lustro (w parach) – jedno dziecko powinno zacząć wykonywać dowolne ruchy, z kolei to drugie (stojące naprzeciw niego) musi je wiernie odtworzyć (później powinna nastąpić zamiana ról),

5. Rozwijanie wyczucia ciężaru i płynności ruchu w czasie oraz w przestrzeni:

• wiatr – dzieci powinny zademonstrować,w jaki sposób porusza się człowiek, który idzie z wiatrem i pod wiatr,
• osy – (przy muzyce) trzeba wykonać slalom między kwiatkami.

Charakterystyka i zastosowanie ćwiczeń gimnastycznych

Sięga się tutaj po zadania ruchowe zamknięte i otwarte, opowieść ruchową, inscenizację, ruch zabawowo – naśladowczy, pantomimę, improwizację ruchową, groteskę, mimikę, ćwiczenia muzyczno – ruchowe, zabawy rytmiczno – taneczne, elementy tańców narodowych oraz regionalnych, które zostają następnie wkomponowane w małe układy. Trzeba jeszcze dopowiedzieć, że czasami wprowadza się tu również ruch naśladowczy. Jest to niezbędne szczególnie na etapie, gdy są wprowadzane tańce i ćwiczenia muzyczno – ruchowe.

Analizowana tutaj metoda nie jest jednak wykorzystywana do samego nauczania techniki ruchu gimnastyczno – sportowego, bardziej chodzi tutaj o stymulowanie i rozbudzanie zdolności tanecznych. Na zajęciach, które są prowadzone przy współudziale tej metody, dzieci uczą się, w jaki sposób mogą wyrażać siebie i swoje własne odczucia poprzez ruch własnego ciała, który powinien być zgodny z ich wyobraźnią albo z rytmem danego rodzaju muzyki.

Metoda inspiracji ruchowej modeluje wśród dzieci liczne potrzebne im umiejętności, tj.:

• właściwe reagowanie na symbole i znaki umowne,
• poczucie rytmu,
• spontaniczne oraz w pełni swobodne wyrażanie muzyki poprzez ruch całego ciała, co finalnie przekłada się na usprawnienie całej motoryki (dużej i małej).

Zabawy, które są inspirowane poprzez muzykę i ruch, zapewniają dzieciom wiele radości. Stanowią świetną okazję do wyciszenia, spontanicznej aktywności oraz rozładowania nadmiaru tkwiącej w nich energii.

W ten sposób dzieci poznają nowe sposoby wyrażania ich uczuć. Z czasem dochodzi tam również do integracji z innymi dziećmi. Oprócz tego dzieci uczą się przestrzegać zasad oraz norm współżycia grupowego. Ponadto zapoznają się z różnymi muzycznymi (współczesnymi i dawnymi) muzycznymi gatunkami. Przede wszystkim jednak tego rodzaju ćwiczenia oraz zabawy dają dzieciom wiele radości i okazji do spontanicznej aktywności. Nie bez znaczenia jest w tym wypadku także i to, że rodzice i dzieci zacieśniają łączące ich więzy. Zaczynają się lepiej poznawać i rozumieć na wielu różnych płaszczyznach ich codziennej egzystencji.

Drabinka gimnastyczna – jako akcesorium do ćwiczeń rozwijających

Drabinka gimnastyczna w pokoju dziecka może być zastosowana jako sprzęt do rozgrzewki przed ćwiczeniami lub do rozciągania kręgosłupa. Również dziecko może jej wykorzystać jako element przestrzeni, pozwalający poruszać się w pionowej płaszczyźnie pokoju. W ten sposób maluchy poznają otaczający świat w nowej perspektywie, co rozwija ich zdolności umysłowe i twórcze.