Wyobraźnia przestrzenna to nic innego jak podstawa orientacji w przestrzeni. Dzieci, kiedy uczą się wyprowadzać kierunki od osi własnego ciała, a później od innych osób albo przedmiotów, zawsze przeprowadzają takie operacje w umyśle. Wówczas odwołują się do tego, co jest im już dobrze znane (chodzi tu o myślowe obrazy, ścieżki i inne reprezentacje przestrzenne). Później (wykorzystując swoją wyobraźnię) na tego rodzaju podstawie konstruują zupełnie nowe rozwiązania. Bez niej ich prawidłowy rozwój psycho-ruchowy nie byłby możliwy. Stąd też warto się zatroszczyć o to, by była rozwijana.
W jaki sposób można rozwijać wyobraźnię przestrzenną u dzieci przedszkolnych (ćwiczenia)
- Ciuciubabka to przykład zabawy, która wykorzystujei umiejętności skorelowane z wyobraźnię przestrzenną, jak i świadomość własnego ciała. Właśnie dlatego ona bardzo dobrze się w tym wypadku sprawdzi.
- Zabawa w podchody to świetny sposób na rozwijanie wyobraźni przestrzennej. Warto do niej wrócić i zachęcić do niej dzieci z najbliższego otoczenia dziecka (sąsiedztwa, podwórka).
- Doskonałą zabawą, która odwołuje się do reprezentacji różnych przedmiotów w wyobraźni dziecka, jest zabawa w odgadywanie, jaki to przedmiot. W pudełku z bocznymi otworami na dłonie albo w zawiązanym worku należy schować różne rzeczy codziennego użytku albo zabawki- np. autko, lalkę, długopis, monetę, spinkę, grzebień, piłeczkę, widelec itp. Później dziecko poprzez ich dotykanie powinno zgadnąć, o jakie konkretne przedmioty chodzi.
W jaki sposób należy rozwijać wyobraźnię przestrzenną u dzieci wczesnoszkolnych (ćwiczenia)
Dla nikogo jest żadną tajemnicą, że umiejętność przyjmowania perspektywy innego obiektu lub osoby bardzo dobrze rozwijają wszelkie zajęcia, które są związane z choreografią i z ruchem. Jedno z takich ćwiczeń to reżyserowanie marionetek. Mogą to być zabawy o charakterze indywidualnym z autentycznymi marionetkami, jednak jeszcze więcej korzyści edukacyjnych będzie można uzyskać za sprawą zabawy polegającej na reżyserowaniu ruchów koleżanki, czy kolegi. Wówczas jedno dziecko będzie pełniło funkcję marionetki, a to drugie będzie nią sterowało.
Dzieci powinny usiąść naprzeciwko siebie. Jedno z nich, czyli reżyser, musi wyciągnąć swoją dłoń np. nad ręką marionetki. Po prostu powinno wykonać ruch dłonią do góry, a w tym czasie dziecko udające marionetkę powinno zareagować na ten ruch – poprzez podniesienie swojej ręki w górę, jakby właśnie została pociągnięta sznurkiem do góry. W taki sposób mogą być reżyserowane ruchy nóg, rąk lub głowy koleżanki albo kolegi z pary. Po jednej rundzie zabawy powinno dojść do zamiany ról.
Jak można rozwijać wyobraźnię przestrzenną na co dzień?
- Mówienie i pokazywanie relacji przestrzennych powinno zostać połączone z wykorzystywaniem odpowiednich gestów
Równie istotne jest zachęcanie dzieci, by te również zaczęły się nimi posługiwać. Po prostu gesty powinny zacząć towarzyszyć opisom i słowom.
- Rozmawianie na temat relacji przestrzennych oraz wykorzystywanie odpowiedniego słownictwa
Badania przeprowadzone w USA dowiodły, że dzieci, których rodzice używają większej liczby słów związanych z przestrzenią (np. duży, niski, trójkąt, zakrzywiony itp.), znacznie lepiej wypadają w testach, w których pojawiają się pytania z zakresu orientacji przestrzennej.
- Zachęcanie dziecka do zabawy klockami
Nie ma większego znaczenia, czy będą drewniane, plastikowe, czy klocki konstrukcyjne – sięganie po każdy ich rodzaj spowoduje, że dziecko rozwinie swoją wyobraźnię przestrzenną.
- Nauka wizualizacji
W sytuacji, gdy np. rzucasz piłką, zapytaj swoje dziecko, jak myśli, gdzie ta piłka wyląduje. Podczas obserwacji owadów (albo innych zwierząt) zachęć dziecko do wyobrażenia sobie ich dalszej drogi. Z kolei podczas opowiadania bajki, poproś je o opisanie, w jaki sposób wyobraża sobie konkretną scenę.