Zabawy oraz ćwiczenia w duchu Montessori – kiedy warto po nie sięgnąć?

Metoda Montessori została opracowana przez włoską lekarkę Marię Montessori. Według niej kluczowe dla prawidłowego i harmonijnego rozwoju dziecka jest stworzenie mu takich warunków i udzielenie takiej formy wsparcia, która sprawi, że będzie ono mogło bez żadnych przeszkód rozwijać się w jego własnym tempie. Rodzic to tutaj ktoś, kto wspiera i służy mądrą pomocą (nie wyręcza, tylko pomaga) zawsze wtedy, gdy jest to naprawdę niezbędne.

Główne założenia metody Montessori

Można powiedzieć, iż jest to taki ogólny kanon, który powinien obowiązywać we wszystkich sferach, czy też aspektach życia dziecka – czyli podczas zabawy, gimnastyki, nauki oraz np. organizowania różnych domowych form aktywności. Jego najważniejsze założenia to:

• zagwarantowanie dziecku pełnej akceptacji oraz poczucia bezpieczeństwa,
• rozwijanie u niego koordynacji ruchowo – wzrokowej oraz samodzielności,
• stopniowe kreowanie pozytywnego obrazu własnej osoby,
• doskonalenie umiejętności takich jak np. klasyfikowania albo porządkowanie,
• umożliwianie poznawania zewnętrznego świata w oparciu o samodzielnie przeprowadzane eksploracje, eksperymenty i różne polisensoryczne doświadczenia,
• systematyczne przyzwyczajanie (socjalizowanie) dziecka do zachowań akceptowanych społeczne,
• eksponowanie twórczej i elastycznej postawy w różnych odmianach (formach) dziecięcej ekspresji,
• zdobywanie kompetencji w zakresie porozumiewania się w sposób niewerbalny oraz werbalny.

Ćwiczenia i zabawy w duchu Montessori – grupa docelowa

Początkowo Maria Montessori pracowała według tej metody z dziećmi opóźnionymi umysłowo. Z czasem jednak okazało się, że doskonale sprawdza się ona również w przypadku dzieci zdrowych. Można więc powiedzieć, iż jest to metoda uniwersalna – dostosowana do potrzeb i wymagań wszystkich dzieci.

Obecnie jest ona wdrażana nawet w przypadku kilkumiesięcznych maluchów – wynika to z tego, że im szybciej  będzie wprowadzona, tym lepsze będzie można później uzyskać efekty. Rodzice mają tu wiele form wsparcia – literaturę fachową, warsztaty, a nawet możliwość zapisania swoich pociech do placówek edukacyjnych (np.  przedszkoli), które na co dzień pracują zgodnie z tą metodą.

Zabawy i ćwiczenia metodą Montessori – od czego zacząć?

Najważniejsze jest spersonalizowane podejście do dziecka. Po prostu trzeba je obserwować i podążać za jego potrzebami. Jeśli np. bardzo dużo czasu spędza ono w ruchu, to trzeba mu zapewnić optymalne warunki do aktywnych form spędzania czasu. Ważne, żeby nie dawać mu gotowych i skończonych rozwiązań. Jeśli np. zamontuje mu się w domu ściankę wspinaczkową i drabinkę gimnastyczną to warto pomyśleć również o materacu gimnastycznym i o tym, żeby w pobliżu były różne inne przedmioty (np. krzesła, piłki, skakanka). Chodzi o to, żeby dziecko samo kreowało swoją przestrzeń, i żeby starało się ją adaptować do swoich bieżących potrzeb.

Jeśli chce, niech biega po pokoju, te przedmioty mogą mu posłużyć jako tor przeszkód (jeśli go sobie zbuduje). Drabinka gimnastyczna może posłużyć do wykonywania ćwiczeń relaksacyjnych i wyciszających, ale równie dobrze może stać się fragmentem „budowli”, którą dziecko stworzy ramach spontanicznej zabawy ze swoimi przyjaciółmi.